Ergens, in de donkere krochten van het internet, liggen lijsten met logins, paswoorden en andere (persoonlijke) gegevens. Op één of meer van die lijsten staan misschien wel jouw gegevens. Misschien niet letterlijk, maar de kans is namelijk groot dat die gegevens te vinden zijn in een database van gelekte logins. Hiervoor ben jij niet altijd onvoorzichtig geweest maar met paswoorden als bijvoorbeeld: 123456, welkom123, of godbetert qwerty is de kans groot dat hackers wel binnen raken in een website of mailbox. Maar ook een iets ingewikkeldere variant zoals Jantje2001! is toch niet zo veilig. Maar geen stress als jij nog zo’n paswoord hebt. Ik ga je hiervoor niet uitlachen maar wel helpen.
Het probleem: jouw paswoord
Laten we eerlijk zijn: heel veel mensen gebruiken hetzelfde paswoord voor alles. Van Gmail, Facebook, Instagram tot shoppingwebsites. En dat voelt logisch. Je hebt geen tijd om tientallen verschillende paswoorden te onthouden. Je houdt het dus simpel. Maar dat is eigenlijk het begin van de ellende. Hackers houden namelijk van gemakzuchtige mensen. Als één website gehackt wordt (en dat gebeurt vaker dan je denkt), hebben ze meteen toegang tot ál je accounts. Eén lek, en ze kunnen bijvoorbeeld jouw Spotify volzetten met Duitse schlagermuziek, je bol.com bestellingen veranderen in een collectie tuinbeeldjes, of tientallen flessen champagne laten leveren bij iemand anders. Maar ook identiteitsfraude behoort tot de mogelijkheden als ze jou gegevens kunnen bemachtigen.
Waarom sterke paswoorden belangrijk zijn
Een goed en veilig paswoord is als een slot op je voordeur. Zou je een huis vol waardevolle spullen beschermen met een slot dat open te breken is met een paperclip? Neen, toch? Maar een goed paswoord is meer dan gewoon “moeilijk”. Hier zijn een paar vuistregels:
- Lang is sterk: Een paswoord van 12 karakters of meer is veel moeilijker te kraken dan eentje van 8.
- Geen woordenboekwoorden: “Aardbei123!” is leuk, maar te simpel.
- Unieke combinaties: Gebruik een mix van hoofdletters, kleine letters, cijfers en symbolen.
- Niet hergebruiken: Elk account moet z’n eigen unieke paswoord hebben.
“Oké,” hoor ik je denken, “maar wie kan dat allemaal onthouden?” “Moet ik nu echt overal een notitieboekje gaan meenemen met al die paswoorden?” Nee, niemand kan zoveel verschillende ‘moeilijke’ wachtwoorden onthouden en een notitieboekje overal meenemen moet je ook niet doen. Om dit hoeveelheid aan verschillende paswoorden te beheren bestaan er paswoordmanagers.
Wat is een paswoordmanager en waarom jij er één nodig hebt
Een paswoordmanager is een digitale kluis voor o.a. paswoorden. In plaats van alles zelf te onthouden (en het alsnog fout te doen), bewaar je al je logins in één veilige app. Je hebt dan alleen een master password nodig om toegang te krijgen tot de rest.
Hier is waarom paswoordmanagers echt een noodzaak zijn in de moderne online wereld:
- Unieke paswoorden zonder moeite: De app genereert paswoorden die complex en uniek zijn, zoals 4Dk$1x9b@z!P. Probeer dát maar eens te onthouden.
- Verschillende ‘logins’: naast een degelijk wachtwoord is een unieke login ook aan te raden in goede online beveiliging.
- Automatisch invullen: Nooit meer typen. De manager vult je paswoorden automatisch in op websites en apps.
- Tijd besparen: Niet meer tig keer klikken op de link “Wachtwoord vergeten”.
- Veiligheid first: Goede paswoordmanagers gebruiken encryptie die zelfs voor hackers een nachtmerrie is.
Welke paswoordmanagers zijn de moeite?
Er zijn veel opties, maar niet allemaal zijn ze even goed. Hier zijn een paar bekendere, die zeker de moeite zijn:
1. Bitwarden
Open-source en gratis. Bitwarden is perfect voor techies die privacy belangrijk vinden. Er is ook een betaalde versie, maar zelfs de gratis variant is krachtig genoeg voor de meeste gebruikers. Zelf gebruiken wij deze app sinds het datalek bij LastPass.
2. Dashlane
Naast paswoordbeheer biedt Dashlane ook een VPN en een tool om datalekken op te sporen. Ideaal als je all-in wil gaan op veiligheid.
3. 1Password
Deze app is vooral populair bij Apple-gebruikers. Het design van 1Password is strak, en het werkt naadloos op iOS en macOS. Maar ook voor Windows en Android doet hij het prima.
4. LastPass
LastPass is zowat de OG onder de paswoordmanagers. Gebruiksvriendelijk en beschikbaar op alle apparaten. Er is een gratis versie, maar voor een paar euro per maand krijg je extra features zoals wachtwoorddeling en dark web monitoring. Echter werd LastPass afgelopen tijd getroffen door datalekken.
Is een paswoordmanager wel echt veilig?
De grootste angst die mensen hebben: “Wat als de paswoordmanager zelf gehackt wordt?” Een terechte vraag. Het antwoord is: ja, er is een risico. Maar dat risico is veel kleiner dan zelf proberen je paswoorden te onthouden (en overal hetzelfde gebruiken).
Paswoordmanagers gebruiken zware encryptie om je gegevens te beschermen. Zelfs als hun servers gehackt worden, kunnen aanvallers zo goed als niets met jouw data zonder je master password. En laat dat nou nét het enige paswoord zijn dat je écht goed moet kiezen.
Tips voor een sterk master password:
- Gebruik minimaal 16 karakters.
- Maak een zin die je makkelijk onthoudt, zoals bv: “DeBuurmanRijdtMetEenTweedehandsAuto2012!”.
- Vermijd zeker persoonlijke info zoals namen of geboortedata.
Oké, maar wat als ik géén paswoordmanager wil?
Snap ik maar al te goed. Ben je niet helemaal niet technisch aangelegd (nochtans zijn de meeste wachtwoordmanagers echt wel gebruiksvriendelijk) of heb je helemaal geen vertrouwen in een passwoordmanager. Dan is er toch nog een andere optie: de wachtwoordzin.
In plaats van een ingewikkeld paswoord als Xy!32@9, gebruik je een lange zin. Bijvoorbeeld: “MijnHondHoudtVanKoekjesMaarNietVanVlees!”. Zo’n zin is makkelijk te onthouden én superveilig door de lengte. Het nadeel? Je moet nog steeds zorgen dat elk account een unieke zin heeft. En ook dat wordt al snel lastig als je veel websites bezoekt met elke een eigen login.
Extra tips om je accounts te beschermen
- Tweestapsverificatie (2FA)
Zelfs als je paswoord wordt gehackt, kunnen hackers niet inloggen zonder een extra code. Zet dit aan op zoveel mogelijk accounts. - Vermijd openbare WiFi
Gratis WiFi in de trein of het café lijkt fijn, maar het is een speeltuin voor hackers. Gebruik een VPN zoals MullVad of NordVPN als je echt veilig wilt internetten. - Hou je software up-to-date
Die irritante updates zijn er niet voor niks. Oude software heeft beveiligingslekken, en hackers weten dat. Voer daarom regelmatig software updates uit op zowel PC als ook tablet en smartphone. - Klik niet zomaar op links
Phishing-mails zijn vaak slim gemaakt. Controleer altijd goed of een e-mail echt van je bank, werkgever of webshop komt. Ben je niet zeker, surf dan rechtstreeks naar de betreffende website ipv op de link in de mail te klikken.
Een betere digitale jij begint vandaag
Het lijkt misschien gedoe zo’n paswordmanger. Maar geloof me, het is minder werk dan alles te herstellen na een hack. Stel je voor: je bankrekening leeg, je Instagram vol rare advertenties, en je vrienden boos omdat ze een nepbericht van jou kregen. Dat wil je echt niet meemaken.
Dus begin vandaag. Kies een paswoordmanager, update je zwakke paswoorden, en zet 2FA aan waar het kan. Het voelt misschien als een kleine stap, maar het maakt een wereld van verschil. En wil je nagaan of je login/paswoord al ergens in een datalek is terecht gekomen dan kan je dit checken op Have I Been Pwned!.
Uitgelichte afbeelding: Deze afbeelding is (deels) gegenereerd door AI